امروزه کمتر خانواده ای را می توان یافت که نوجوان یا جوان داشته باشد و از درگیری با او شکوه نکند و شاید هم نتوان معلم یا استادی پیدا کرد که از بی توجهی، سهل انگاری و .. این دو گروه در تحصیل و حتی زندگی، گله مند نباشد.
با یک کاوش گذرا در متون روان شناسی، روشن می شود که انسان ها، در این مرحله از زندگی (نوجوانی)، نیازهای خاصی دارند که شاید همین نیازهای خاص و یا تغییر و تحولات نوجوانی است که آنها را به این سمت سوق داده و باعث می شود که بزرگترها تصور کنند فرزندشان بسیار دردسر ساز و جسور شده و جلوی آنها می ایستد. اگر فرزند نوجوان داشته باشید و یا حداقل شغل و کارتان به شکلی باشد که با این گروه سنی در تماس باشید، خوب می دانید که وارد صحبت شدن با نوجوانان یک چالش بزرگ برای والدین و بزرگ ترهای آنان است.
آنان به طور هوشمندانه ای می توانند از نصحیت کردن و توصیه های انضباطی شما سرباز زنند. و یا موضوع بحث را عوض کرده و یا حتی بحث را خاتمه دهند. این یادداشت به شما خواهد آموخت که چگونه با نوجوانی که در شرایط نامناسب قرار دارد، ارتباط برقرار کنیم: پیشنهاد اول با نوجوانان زمانی وارد گفتگو شوید که آنها آمادگی لازم را دارند زمانی که نوجوان شما یک دردسر بزرگ را ایجاد می کند، احتمالاً برای سرپوش گذاشتن و یا توجیه رفتار خود شروع به پرحرفی و سردادن سخنرانی می کند در این لحظه لازم است به فرزندتان بگویید «لازم است در این مورد با هم صحبت کنیم» این اقدام باعث ساکت شدن فرزندتان و جلوگیری از صحبت و توجیه بیشتر می شود. در ضمن شما از این طریق می توانید یک ارتباط موثر با نوجوانتان برقرار کنید تا هم به مساله پیش آمده رسیدگی شود و هم مانع از رنجش نوجوانتان خواهید شد.
در ضمن شرایطی را فراهم آورید که نوجوانتان به این نتیجه برسد که منظور شما صحبت کردن در این مورد خاص و حل مشکل است و قصد آن را ندارید که او را متهم یا بازخواست کنید. اگر فرزند نوجوان داشته باشید و یا حداقل شغل و کارتان به شکلی باشد که با این گروه سنی در تماس باشید، خوب می دانید که وارد صحبت شدن با نوجوانان یک چالش بزرگ برای والدین و بزرگ ترهای آنان است. پیشنهاد دوم در برابر خواسته های نادرست نوجوانتان مقاومت کنید درست است که ما فرزندان خود را بسیار دوست داریم و بهترین ها را برای آنها می خواهم اما با این حال لازم است که در برخی مواقع با خواسته های نامناسب و یا افراطی آنها مخالفت کنیم. البته در اکثر مواقع نوجوانان در برابر مخالفت والدین خود مقاومت می کنند چرا که احساس می کنند با این کار، استقلال آنها حفظ می شود. ولی توجه داشته باشید که اگر مکالمات و ارتباط شما با فرزندتان با لیستی از بایدها و نبایدها آغاز نگردد، آنها کمی بیشتر به صحبت های شما گوش می دهند. پیشنهاد سوم از نوجوان خود نظرخواهی کنید همه انسان ها دوست دارند که احساس ارزش کنند و مسلماً نوجوانان نیز از این قاعده مستثنی نیستند. اگر در زندگی خانوادگی خود با یک چالش مواجه شده اید و یا در مورد خرید وسایل منزل دچار سردرگمی هستید و یا حتی می خواهید برای خودتان لباس تهیه کنید و ... حتماً از نظر فرزندتان در این مورد مطلع شوید و به دیدگاه او هم توجه داشته باشید. علاوه بر این تنها شنونده نظرات فرزندتان نباشید بلکه از ابراز عقاید مثبت و سازنده آنها استفاده کرده و آنها را به کار گیرید.
گاهی اوقات خواهید دید، راه حلی را که فرزند شما ارائه می دهد، همان روشی است که شما نیز در ذهن داشته اید. بنابراین شما از این طریق هم مطابق میل خودتان رفتار کرده اید و هم به نظرات نوجوان خود ارزش داده اید. پیشنهاد چهارم زمانی که می خواهید نوجوانتان را نصحیت کنید، موافقت او را جلب کنید البته این اصل در مورد توصیه هایی که زندگی شان را تحت تاثیر قرار می دهد، صدق نمی کند. ولی در صورتی که پیشنهادی که می خواهید به او بدهید، زندگی او را بسیار تحت الشعاع قرار می دهد، بنابر این سعی کنید طوری نظر او را جلب کنید تا در برابر شما مقاومت نکند، چون همه این اقدامات برای خوشبختی و سعادت آنهاست. با جلب موافقت آنها، - به خصوص اگر بار اولی است که از این ترفند استفاده می کنید- به طور قطع توجه او را به خود جلب کرده و آنها خواهند فهمید که برای او احترام قائلید.
نوجوانان به طور هوشمندانه ای می توانند از نصحیت کردن و توصیه های انضباطی شما سرباز زنند. و یا موضوع بحث را عوض کرده و یا حتی بحث را خاتمه دهند. ولی در صورتی که پیشنهاد شما را نپذیرفت، در مقابل از او بخواهید که حداقل در این زمینه با شما همفکری کند. هدف نهایی همفکری و همراهی نوجوانتان است بنابراین اصلاً مهم نیست که چه کسی پیشنهاد بهتری می دهد. در حقیقت اگر این راه حل توسط خود آنها ارائه شود، پیگیری آنها بیشتری خواهد شد. انسان تمایل زیادی بدان دارد آنچه را که می شنوند انجام دهند، نه آنچه را که دیگران به آنها دیکته می کنند.
پیشنهاد پنجم به آنها نشان دهید که او را به خاطر خودش دوست دارید سنین نوجوانی سرشار از پستی و بلندی ها، پریشانی ها و حتی ناامیدی ها است. لذا بهتر است در ارتباط خود با نوجوانتان چنان محیط امن و مطمئنی را فراهم آورید که نوجوانتان همواره احساس کند می تواند بر کمک و حمایت شما حساب باز کند. برای رسیدن به این مرحله عشق خود را به فرزندتان متوقف نکرده و علاقه تان را نسبت به آنها پنهان نسازید. به او بگویید که دوستش دارید و نگران او هستید.